Regaib Gecesi'nin anlam ve önemi

Soru: Regaib gecesinin önemine binaen birkaç cümle söyleyecek olursak, neler söylersiniz?

Bismillahirrahmanirrahim

Ben de senin Peygamber Efendimizden (SAV) naklettiğin duanın orijinali ile başlayalım. Allahümme barik lena fi recebe ve şaban ve belliğna ramazan. Peygamber Efendimizin (SAV) bu şekilde dua ettiği rivayeti bazı kaynaklarda yer alıyor. Şimdi tabii bugün itibari ile Recep ayına girmiş olduk. Bizim toplumumuzda Recep'e Receb-i Şerif derler daha çok. Yani bu ayın şerefine işaret etme ki Recep ayı galiba dünkü programımızda da biraz bahsetmiştik. Kur'an-ı Kerim'de geçen eşhuru'l-hurum yani haram aylardan birisidir. O haram aylar Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Recep.

Bunlardan Recep, Üç ayların birincisi oluyor aynı zamanda. Şimdi bizim geleneğimizde efendim uzun süredir gerek bu Üç aylar ve tabii Üç aylar çerçevesinde Receb ayı, gerekse bu Üç aylar içerisinde bulunan kandillerin önemli bir yeri var. Mübarek gecelerin önemli bir yeri var. Toplum ki İmam Gazali 1111'de vefat etmiş kendisi miladi 1111'de vefat etmiş. O kendi döneminde Kudüs'te bu Regaip kandilinin gecesinin kutlandığını ifade ediyor ki bu aşağı yukarı altıncı asır oluyor hicri olarak olarak da 11. asır oluyor.

Şimdi bir de bazı rivayetlerde Peygamber Efendimiz, haram aylarda oruç tutmanın faziletinden bahsediyor ki, Recep de haram aylardan olduğuna göre bu ayda da oruç, faziletli olmuş oluyor. Yani yarın akşam da ki bu Recep ayının ilk cuma gecesi Regaip kandili olarak biliniyor ve Regaip kandili olarak efendim ihya edilmeye çalışılıyor. Regaip kelimesi, aslında arzu edilen, rağbet edilen şey anlamına geliyor kelime olarak vee bir terim olarak da hadisçilerin ve fıkıhçıların kullandığı bir terim olarak da daha çok bol sevap bol, mükâfat, bol hayır gibi anlamlara geliyor. Yani bu gecede yapılan ibadetlerin bol karşılık bulması umut ediliyor.

Peki, bu Regaip gecesinde ne yapalım, ne yapılması lazım?
Bir defa bu bizim mübarek gecelerimizde illa şu kadar vakit namaz rekat namaz kılmak lazım, bu namazlarda şunu okumak lazım, bunu okumak lazım diye bazı kaynaklarda yer alan bilgiler kesin değildir bunu söyleyeyim. Kesin değildir derken, Kur'an ayetine ve Peygamber (SAV) hadisine, sünnetine dayanmıyor çoğu ve geneli. Ancak Peygamberimiz (SAV) genel anlamda mesela demiş ki, Şaban ayının Berat gecesiyle ilgili olarak dua etme, tövbe istiğfar etme, o gece şeylerini kabul edilmesi vesaire onlardan bahsediyor ama Berat gecesi şu kadar namaz kılın, bu kadar istihbarı yapın, şu kadar tesbih çekin yok. Öyle bir şey yok ama o gecelerde ibadet etmenin fazileti ibadet etmeli. Şimdi bu mübarek günler olsun, Üç ayların genelini ele aldığımız zaman veya özelde Regaip gecesini ele aldığımız zaman İslam'ın ibadetleri belli. Yani biz Müslüman olarak Cenab-ı Hakk'a ibadet ederiz. Nedir o ibadetlerimiz? Bir defa zaman zaman bahsettiğimiz bir şey var. Bir genel alanda ibadet tanımının içine giren şeyler var. O nedir? Allah'ın (CC) razı olduğu her şeydir. Allah'ın (CC) hoşlandığı her şeydir. Yani Allah'ın (CC) hoşlandığı, Allah'ın (CC) razı olduğu herhangi bir şeyi ibadet niyetiyle yaptığımız zaman biz ibadet etmiş oluruz, sevap alırız.

Ne diyor Peygamber Efendimiz (SAV), "İmanın 70 küsur şubesi vardır." Bunun yolda insanların ayağına dokunacak bir taşı alıp kenara koymak imanın şubelerinden biridir. En düşük derecesidir. Yani bu bile bir sevaptır, ibadettir. Ama tabii bu bazı işte tabirle formel denilen, yani belirli zamanlarda belirli şekillerde yapılan ibadetlerimiz var. Onlar nedir? Namazdır, oruçtur, hacdır, zekattır değil mi? Sadakadır. Şimdi o zaman ne yapacağız? Bu gecelerde bu günlerde? Biraz fazlaca diyelim ibadet edeceğiz. Yani imkanı olan oruç tutar. Ama efendim ben Recep ayının başından sonuna kadar oruçlu geçireceğim, geçirmem lazımmış diye bir şey olmaz. Ara sıra tutar.

Çünkü Peygamber Efendimiz (SAV) öyle yapmış. Namaz kılar, nafile namaz kılar. kaza namazı kılar, Kur'an ı kerim okur, tesbihatta bulunur, zikir yapar, maddi gücü yerindeyse fakir fukaraya yardım eder, ihsanda bulunur ve bunu mesela sadece Recep ayınada değil her cuma yapmalı. Mesela cuma günü yapılan ibadetler, başka zaman yapılan ibadetlerden daha çok sevap getiriyor ve dolayısıyla bol sadaka verelim. Sadece cuma mı? Hayır, her akşam yapalım. Her gün yapalım. Hani derler ya çok mal göz çıkarmaz diye. Ama bunları yapmam gereken dini bir görevmiş gibi telakki etmemem lazım.

Efendim yarın Regaip gecesi benim şu kadar namaz kılmam lazım. Bunu kalmazsam günaha girerim. Haşa böyle bir şey olmaz. Çünkü eğer ben bunu bu şekilde belli kalıplar içerisine korsam o bidat olur. Çünkü Peygamber (CC) böyle bir şey dememiş. Yani Regaip gecesinde şöyle yapın, böyle yapın dememiş. Kendisi de Regaib gecesi diye bir gece kutlamamış zaten. Daha sonra Müslümanlar bunu kutlamaya başlamışlar. Peki kutlamasınlar mı? Hayır, kutlasınlar ve bu bir gelenek haline gelmiş dini bir gelenek haline gelmiş ve insanların daha çok ibadet etmelerine bir vesile. Bunu dolayısıyla devam etsinler ama illa şunu yapmam lazım, illa bunu yapmam lazım diye terk edilmesi günah zannedilen bir ibadet şekline dönüştürmemeleri lazım.

Yani bu gecelere ait özel bir ibadet yok. Zaten her ibadet özel hocam.

Ama ben on rekat namaz kılmam lazım. Birinci rekatta şu kadar İhlas suresi okumam lazım böyle şeyler kaynaksız. Kitaplara bazı kitaplarda yer almış ilmihallerimizde de yer almış ama ilmihallerde de mesela der ki bunları yazar, anlatır, anlatır, bunlarla ilgili kesin bir bilgi de yoktur der bazı ilmihallerde. Niye? Ayet yok, hadis yok der. Dolayısıyla ona bağlı saplanıp kalmamak lazım. İçinden geldiği şekilde ibadet eder. Bir de muhasebe yapmalı. Muhasebe, yani geçen sene Recep ayının birinde ben nasıldım, şimdi nasılım? O günden bugüne ne kadar çok mal kazanmışım? Bankada ne kadar çok param olmuş değil. Benim öteki dünyaya götüreceğim sermayemde bir artış olmuş mu? Müspet veya menfi. Neleri yanlış yaptım, neleri iyi yaptım? Yanlışlara bir daha düşmemek. İyi olan şeyleri artırarak devam ettirmek. Mesela bunun hesabını yapmalı. Bu belki de o gece namaz kılmaktan daha fazla sevap getirebilir insana.